DOPALACZE-WYPALACZE-ŚMIERĆ
Policjanci oraz pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej 5 listopada 2013r. odwiedzili Gimnazjum nr 1 im. Polskich Noblistów w Ostródzie.
Na spotkaniach z rodzicami tłumaczyli, jak działają substancje psychoaktywne potocznie nazywane „dopalaczami”, w jaki sposób młodzi ludzie mogą wchodzić w ich posiadanie oraz jakie skutki może wywołać ich obecność w organizmie.
Pan Zdzisław Sokołowski Powiatowy Inspektor Sanitarny ostrzegał również rodziców przed skutkami nowej „mody” wśród gimnazjalistów tj. e–papierosach. W skład tych elektronicznych urządzeń zastępujących tradycyjne papierosy, mogą wchodzić substancje psychoaktywne, jednak z powodu braku uregulowań prawnych sprzedaż e–papierosów niepełnoletnim nie jest przestępstwem. Jest to kolejna próba wejścia tylnymi drzwiami na rynek nielegalnych substancji.
Pani Bożena Bujakiewicz z Komendy Powiatowej Policji w Ostródzie przedstawiła rodzicom działanie środków psychoaktywnych–dopalaczy. Środki te wywołują panikę, dezorientację i halucynacje, osoby mają utrudniony kontakt z rzeczywistością, może dojść do utraty przytomności. Dla wielu osób już pierwszy kontakt z nimi kończy się w szpitalu. Mówiono też o konsekwencjach „częstowania” koleżanek i kolegów takimi trującymi środkami.
Problem ten nie dotyczy tylko patologicznych rodzin, to jest problem całego kraju. Jak z tym walczyć? Wielu rodziców nie wie, czy raczej nie chce wiedzieć, że ich dziecko bierze środki psychoaktywne. Nie dopuszczają do siebie myśli o tym, że ich dziecko może być uzależnione. Traktują to jak hańbę, dowód na to, że źle wychowali dziecko. I boją się rozmawiać o tym z dziećmi, boją się prawdy. Milczenie nie jest rozwiązaniem. Uciekanie od problemu nie oznacza, że już go nie ma. Trzeba umieć rozmawiać z dzieckiem i walczyć z tym, a nie wstydzić się tego. Rodzice muszą rozmawiać o tym z dzieckiem, nie mogą się wstydzić! Wstydząc się czy bojąc rozmawiać o tym z dzieckiem, pogarszamy tylko jego sytuację, gdyż może to odebrać jako ciche przyzwolenie. Może nie dosłownie, lecz na dłuższą metę nie wyjdzie mu to na dobre. Trzeba rozmawiać, pytać o porady ekspertów.
Drogi Rodzicu!
Jeżeli podejrzewasz, że Twoje dziecko lub jakakolwiek inna osoba z Twojego otoczenia zażywa narkotyki, dopalacze, postaraj się jak najszybciej zareagować. Twoja pomoc może zapobiec tragedii! Pierwsze próby z narkotykami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi. Wszelkie niepokojące zmiany będzie Ci pewno łatwiej zauważyć, jeśli masz z dzieckiem dobry kontakt, wiele ze sobą rozmawiacie i dużo czasu spędzacie razem. Pamiętaj jednak, że niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i wiele innych, które należy traktować równie poważnie i starać pomóc dziecku je rozwiązać.
Na co należy zwrócić uwagę:
1. Zachowanie:
Zwróć uwagę na zachowanie Twojego dziecka. Powinny zaniepokoić Cię wszelkie radykalne zmiany w jego sposobie bycia, a zwłaszcza:
- huśtawka nastrojów, naprzemienne ożywienie, euforia, histeryczny śmiech bez powodu i ospałość (spowolnione reakcje „ zmulenie”),
- napady lęku, przerażenia,
- nadmierny apetyt lub brak apetytu, wzmożone pragnienie,
- porzucenie dotychczasowych zainteresowań,
- kłopoty w szkole (słabsze oceny, konflikty z nauczycielami, wagary),
- izolowanie się od innych domowników,
- zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów,
- zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie potrzeby prywatności,
- częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza,
- wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków,
- zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na starszych od siebie,
- krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami,
- późne powroty lub nagłe wyjścia z domu,
- bunt, łamanie obowiązujących w domu zasad,
- kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów bądź drobiazgów z domu, podbieranie rodzicom pieniędzy (początkowo drobnych sum),
- powtarzające się zgłaszanie przez dziecko zagubień lub kradzieży przez rówieśników drobnych sum pieniędzy,
- kłopoty z koncentracją,
- zmiany w porach spania; kilkanaście godzin snu, bądź bezsenność,
- nadmierne reakcje na krytykę na niewielkie nawet niepowodzenia,
- wymioty w kolorze niebieskim lub zielonym.
2. Wygląd zewnętrzny:
- nowy styl ubierania się,
- szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy,
- przewlekły katar, krwawienie z nosa,
- zaburzenia pamięci oraz toku myślenia,
- przekrwione oczy, nadmiernie zwężone ( szpilkowate) lub rozszerzone źrenice (zakrywające większość tęczówki) nie reagujące na światło,
- bełkotliwa, niewyraźna mowa,
- brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie zasad higieny,
- słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania,
- ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka",
- wysypki na nogach, rękach,
- wypryski w okolicach ust.
3. Narkotyki lub przybory do ich używania:
- fifki, fajki, szklane rurki, bibułki papierowe, kolorowe, błyszczące opakowania (tak najczęściej pakowane są dopalacze),
- małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem roślinnym,
- kawałki opalonej folii aluminiowej, łyżka,
- znaczki, białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorkami,
- leki bez recepty,
- tuby, słoiki, foliowe torby z klejem,
- igły, strzykawki.
Nie wszystkie z wymienionych objawów muszą się pojawić. Dopiero pojawienie się kilku z wymienionych objawów może wskazywać na narkotyki. Jest mało prawdopodobne, żeby wszystkie objawy wystąpiły jednocześnie. Im głębsza faza uzależnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne, wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających. Wzrasta ryzyko przedawkowania i śmierci.
Dzieci, zwłaszcza w początkowej fazie uzależnienia, starają się maskować. Ukrywają narkotyki i przybory do ich zażywania. Wietrzą często swój pokój, używają kadzidełek, odświeżaczy. Zdradzają je jednak oczy. One powiedzą nam wiele.
Jeśli zauważysz u swojego dziecka
(obserwacja ogólna oczu w warunkach oświetlenia pokojowego):
- zaczerwienienie spojówek,
- łzawienie,
- opadnięcia powieki (zakrywa od góry więcej niż 2 mm rogówki),
- zaczerwienienie brzegów powiek,
- nadmierne rozszerzenie źrenicy (średnica ponad 6 mm),
- nadmierne zwężenie źrenicy (średnica poniżej 3 mm),
może to być sygnał, że w grę wchodzić mogą środki psychoaktywne. Ostrzeżeniem może być również używanie przez Twoje dziecko kropli do oczu (jeśli wiesz, że ma zdrowe oczy). Młodzi często w ten sposób maskują ww. objawy "brania".

Pamiętaj, aby przede wszystkim porozmawiać ze swoim dzieckiem.
Ważne jest, aby uświadomiło sobie, że zależy Tobie na nim.
Jeżeli narkotyki, dopalacze zdążyły już je uzależnić,
niezbędna może okazać się pomoc psychologa
lub nawet terapia w ośrodku leczenia uzależnień.
Anna Kuźniar
pedagog szkolny